Kontrole zewnętrzne mają na celu zapewnienie zgodności działań Starostwa z przepisami prawa, efektywne gospodarowanie środkami publicznymi oraz ochronę interesu społecznego. Realizowane są przez różne organy kontrolne i nadzorcze, działające na podstawie ustaw szczególnych.
Podstawy prawne
Kontrole działalności Starostwa Powiatowego i Starosty wynikają przede wszystkim z:
-
ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym,
-
ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych,
-
ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych,
-
przepisów szczególnych, np. z zakresu obrony Ojczyzny, ochrony środowiska, nadzoru budowlanego czy transportu.
Rodzaje kontroli i organy kontrolne
-
Kontrola legalności – sprawowana przez Wojewodę (Świętokrzyski Urząd Wojewódzki). Wojewoda ocenia zgodność działań organów powiatu z prawem i może stwierdzić nieważność uchwał lub zarządzeń sprzecznych z przepisami.
-
Kontrola finansowa – prowadzona głównie przez Regionalną Izbę Obrachunkową (RIO), która kontroluje gospodarkę finansową powiatu, w tym uchwały budżetowe i ich realizację.
-
Kontrola efektywności i gospodarowania mieniem – realizowana przez Najwyższą Izbę Kontroli (NIK), obejmuje m.in. przestrzeganie prawa, racjonalność wydatków oraz wykorzystanie środków unijnych.
-
Kontrole specjalistyczne – prowadzone przez wyspecjalizowane organy, m.in.:
-
Państwową Inspekcję Pracy (PIP) – przestrzeganie prawa pracy,
-
Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska – zadania w zakresie ochrony środowiska,
-
Inspekcję Transportu Drogowego – nadzór nad realizacją zadań z obszaru transportu.
-
-
Kontrole projektowe, programowe i tematyczne – prowadzone przez instytucje finansujące oraz organy centralne, np.:
-
Ministerstwo Infrastruktury w przypadku inwestycji drogowych,
-
Ministerstwo Zdrowia przy realizacji zadań w obszarze ochrony zdrowia,
-
Urząd Marszałkowski Województwa Świętokrzyskiego w ramach rozliczania środków unijnych.
-
Zakres i metody kontroli
-
kontrole planowe – zgodne z rocznymi harmonogramami (np. NIK, RIO),
-
kontrole doraźne – w przypadku skarg, wniosków lub podejrzeń nieprawidłowości,
-
analiza dokumentów – uchwał, decyzji, sprawozdań finansowych,
-
kontrole terenowe – obejmujące wizytacje inwestycji czy jednostek organizacyjnych powiatu.
Uprawnienia organów kontrolnych
Organy kontrolne mają prawo m.in. do:
-
wglądu w dokumenty i dane,
-
przeprowadzania rozmów z pracownikami i kierownictwem,
-
sporządzania protokołów i wydawania zaleceń pokontrolnych.
Skutki kontroli
-
zalecenia pokontrolne (np. RIO, NIK),
-
wstrzymanie uchwał lub zarządzeń (wojewoda),
-
sankcje administracyjne lub finansowe w przypadku naruszenia prawa.
Jawność i RODO
Informacje o kontrolach zewnętrznych podlegają udostępnieniu w Biuletynie Informacji Publicznej.
Dane osobowe przetwarzane są na podstawie art. 6 ust. 1 lit. c i e RODO w związku z realizacją zadań określonych w:
-
ustawie z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym,
-
ustawie z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej.
Wyłączenia z jawności danych dokonywane są przez uprawnionych pracowników Wydziału Organizacji i Spraw Obywatelskich (Ewa Masternak), zgodnie z przepisami o ochronie danych osobowych.
